Door de jaren heen
Het tijdsbeeld

Nederland floreerde in de zeventiende eeuw, het land was het centrum van de wereld. Dit voorspoedige tijdperk in de Nederlandse geschiedenis wierp haar vruchten af: rijke handelaren bouwden de huizen die we nog steeds bewonderen, de VOC werd de eerste multinational ter wereld, Rembrandt veranderde het aanzien van de kunstwereld en Manhattan werd gesticht – toen bekend als Nieuw Amsterdam. Zo heeft deze eeuw ook zijn sporen achter gelaten in Zijlstraat 62/64.

Houten Hijsrad

Sommige historische elementen zijn in zijn geheel nog in tact. In één van onze bijzondere kamers is een 17e eeuws houten hijsrad in volle glorie te bewonderen.

Het rad is een open hijsrad met dubbel kruis. Het rad met ijzeren gaffels voor de begeleiding van het hijstouw, functioneert niet meer (,maar nu nog te bewonderen op zijn originele pllaats.) en wordt nu gebruikt ter tentoonstelling in één van onze kamers.

Vroeger werd het houten hijsrad, hijsbalk en hijshaak gebruikt voor het omhoog en omlaag takelen van goederen (met touw en blok). Deze constructie is ontstaan bij de behoefte om goederen op te slaan op zolders.

Het plafond

17e eeuws plafond schildering in voorhuis “Groot Salet”

Tijdens de verbouwing in 2019 werd er een opmerkelijke vondst gedaan. In de rechtervoorzaal van het pand waar nu het lunchcafé bestaat, kwam achter een 19e-eeuws stucplafond een beschilderde vakzoldering uit het tweede kwart van de 17e eeuw tevoorschijn. De velden tussen de balken zijn voorzien van een geschilderde architectonische indeling in cassettes en panelen, verrijkt met takkenbundels en bloemboeketten, festoenen, vergulde rozetten en twee familiewapens. Het plafond moet zijn gerealiseerd tussen 1635 en 1639. Het plafond toont ons de stand van zaken met betrekking tot de burgerlijke classicistische woonhuisinterieurs rond 1635 – 1640, zowel vanuit de architectuurhistorische als de maatschappelijke context.

Het ruime vertrek waarin het plafond zich bevindt, moet een hoge representatieve waarde hebben gehad, (moet een pronkstuk van het huis geweest zijn. Dit laten de familiewapens van de opdrachtgever en zijn echtgenote zien, die midden in het plafond prijken.). De familiewapens van de opdrachtgever en van zijn echtgenote prijken trots in het midden van het plafond. Het gaat om Joseph Coymans (1591 – 1648), heer van Streefkerk en Lekkerkerk, en zijn echtgenote Dorothea Berek (1594 – 1684). De Coymans familie was één van de eerste beschermheren van het Nederlandse classicisme in Amsterdam toen ze opdracht gaven aan Jacob van Campen om de voorgevel van het Coymanshuys te ontwerpen (1625).

De invloed van zowel Sebastiano Serlio als Vincenzo Scamozzi is duidelijk zichtbaar in het ontwerp en in de stilistische kenmerken van het plafond. De Groot Salet in Haarlem is het vroegst bekende uitgevoerde werk van Pieter Post in Haarlem en moet daarom worden beschouwd als een van de vroegst bekende classicistische decoratieprogramma's in een deftige bourgeois interieur. Deze bevinding biedt een stevige basis voor het dateren van vergelijkbare ontdekkingen en schilderijen, die tot nu toe steevast werd gezocht in de tweede helft van de zeventiende eeuw.